Het verhaal van een rampzalig wetsvoorstel

Het wordt zo stilaan één der zekerheden in het leven; wanneer de regering verzwakt is, in lopende zaken zit of alvorens er een regering wordt gevormd net na de verkiezingen, zien de links-liberale partijen hun kans schoon om zo snel mogelijk -vooraleer er een sterke regering is- de wetgeving rond zgn. “ethische kwesties” uit te breiden. Na de verkiezingen van 26 mei 2019 was dat niet anders. In de maanden die erop volgden werden er door alle linkse progressieve partijen wetsvoorstellen ingediend om de wetgeving rond abortus aan te passen. Dit is toch merkwaardig te noemen omdat de abortuswet een jaar eerder -in 2018- grondig werd hervormd. Toen bereikten -onder jarenlange druk van de oppositiepartijen- de regeringspartners een akkoord om abortus uit het Strafwetboek te halen -doch met het behoud van strafsancties bij overtreding van de wet- en werd de termijn de facto met zes dagen verlengd. Immers, voor de wetswijziging moest de abortus plaatsvinden voor het einde van de twaalfde week van de zwangerschap, terwijl na de wetswijziging slechts de eerste raadpleging in een abortuscentrum moest plaatsvinden voor het einde van die twaalfde week; de abortus zelf, die slechts mag plaatsvinden na een reflectieperiode van zes dagen (de reflectieperiode houdt in dat tussen de dag van de eerste raadpleging in het abortuscentrum, en de abortusprocedure zelf, minimum zes dagen tijd moet zitten), mag dus sinds oktober 2018 nog steeds plaatsvinden tot 12 weken en zes dagen zwangerschap op voorwaarde dat de eerste raadpleging binnen de abortustermijn plaatsvond, waardoor de facto de termijn werd uitgebreid met zes dagen.

Omdat de nieuwe voorstellen sinds de verkiezingen van 2019 op verschillende vlakken discrepanties vertoonden, besloten de indienende partijen die samen ook een meerderheid hebben in het parlement, samen te zitten en -uiteraard zonder enig overleg met de andere partijen- tot een gemeenschappelijk akkoord te komen. In november werden ten gevolg hiervan alle voorstellen samengevoegd en werden deze aangepast naar het akkoord van deze partijen. Wat de maanden hierop volgde was een schijndebat. Hierover later meer.

Het wetsvoorstel bevat de volgende voorstellen:

• De uitbreiding van de abortustermijn van 12 tot 18 weken;
• De quasi-afschaffing of verkorting van de reflectieperiode van 6 tot 2 dagen;
• De afschaffing van het verplicht vermelden van de nodige informatie over de alternatieven van abortus, over contraceptie en over de hulpbronnen die er zijn voor moeders;
• Een medische abortus (mogelijk gedurende de volledige duur van de zwangerschap) wordt mogelijk van zodra er “een groot risico” bestaat dat het kind aan een ongeneeslijke aandoening lijdt, hoewel dat vandaag slechts mogelijk is wanneer hier omtrent zekerheid bestaat;
• De afschaffing van de strafsancties voor zowel de moeder als de uitvoerende arts bij schending van de wettelijke voorwaarden;
• De verzwaring van het belemmeringsmisdrijf;
• Het verbod op collectieve gewetensclausules;
• Het inschrijven van abortus in de wet op de Patiëntenrechten en op die manier er een ‘gewone medische handeling’ van maken.

De waslijst hierboven laat duidelijk zien dat de meest besproken maatregel, nl. de uitbreiding van de abortustermijn, slechts een fractie is van wat dit wetsvoorstel van voorstellen bevat. Op het einde van 2019 besloten we met de Mars voor het Leven om experten aan het woord te laten over de inhoud van deze voorstellen (zie onze website www.marchforlife.be). De filosofie achter dit wetsvoorstel voorziet een radicale verandering, gaande van abortus als het echt moet naar abortus als een mensenrecht, een gewone medische behandeling. De gevaren dat dit teweegbrengt werd o.a. door meester Fernand Keuleneer al kort uiteengezet in een filmpje beschikbaar op onze website. Het wordt o.a. verboden voor (bvb. katholieke) zorginstellingen om abortus binnen hun muren te verbieden (een verbod op collectieve gewetensclausules). Echter, wanneer abortus een mensenrecht wordt, dan kan na verloop van tijd ook het individueel gewetensclausule niet langer stand houden aangezien het niet mogelijk is om een gewetensbezwaar in te roepen voor het behandelen van een longontsteking of griep.

Abortus als breekpunt voor CD&V

Na het indienen van het wetsvoorstel volgde wat de indienende partijen een “grondig en uitvoerig parlementair debat” noemen. Niets is echter minder waar. Er heeft in het parlement alleen maar een schijndebat plaatsgevonden. Het werkelijk debat dat tot in compromis resulteerde speelde zich onder de indienende partijen achter gesloten af om samen een gemeenschappelijk voorstel naar buiten te brengen. Wat in het parlement volgde, waren enkele besprekingen waarin de verschillende standpunten werden besproken; de abortuscoalitie besprak hoe ‘goed’ dit wetsvoorstel is, de oppositie haalde de diepe gevaren van het wetsvoorstel aan waarnaar de abortuscoalitie geenszins oor had.

Het wetsvoorstel werd naar de Raad van State verzonden voor juridisch advies. Uiteraard kwam er een positief advies. De Raad geeft echter juridisch advies en doet geen moreel oordeel. Het wetsvoorstel echter bevat niet noodzakelijk juridische problemen -hoewel die er wel in beperktere maten zijn- maar bevat vooral zware morele problemen.

Na het advies van de Raad van State werd dit wetsvoorstel opnieuw besproken in het parlement. De CD&V, N-VA en CDH dienden amendementen in om onder andere de strafsancties voor de arts opnieuw in het wetsvoorstel op te nemen en abortus op basis van geslacht te verbieden (gezien het geslacht vanaf de 12e-13e week gekend kan zijn op basis van de NIP-test). Samen met de stemmen van het Vlaams Belang hadden deze partijen voldoende stemmen om deze amendementen opnieuw voor advies naar de Raad van State te sturen. Dit advies kwam er op 22 juni.

Vervolgens kwam het wetsvoorstel opnieuw in het parlement terecht waar het voorzien was om gestemd te worden op 2 juli. Echter, voor de lezers die de regeringsvorming en de politiek volgen weten dat er op dit moment pogingen worden genomen om een regering te vormen. De voorzitter van CD&V, Joachim Coens, heeft al verschillende keren aangehaald dat abortus voor hem een breekpunt is en dat dit besproken moet worden op de regeringstafel. Ook intern bestaat er druk om niet met partijen aan tafel te gaan zitten die de gevoeligheid rond ethische kwesties van de CD&V negeren, en die op die manier van een totale afwezigheid van respect getuigen voor de partij. Joachim Coens had daarom met de twee liberale partijvoorzitters, Egbert Lachaert (Open VLD) en Georges-Louis Bouchez (MR) waarmee hij een regering probeert te vormen, afgesproken dat het wetsvoorstel nog niet zou worden gestemd in het parlement. Toen op 2 juli, de voorzitter van de MR aankondigde dat hij zijn parementsleden ‘de vrijheid’ gaf om zelf naar keuze te stemmen en zo woordbreuk pleegde ten aanzien van Joachim Coens, zette deze laatste de formatiegesprekken op pauze en dreigde ermee zijn opdracht neer te leggen indien er zou worden gestemd. De dreiging werd vervolgens afgewend omdat de CD&V, N-VA en CDH opnieuw amendementen neerlegde die met de hulp van Vlaams Belang naar de Raad van State werden gestuurd voor advies. Joachim Coens heeft het vertrouwen kunnen herstellen met Georges-Louis Bouchez, door vermoedelijk duidelijk te maken dat de abortuskwestie op de regeringstafel moet belanden en dat een wisselmeerderheid (waarbij sommige regeringspartijen samen werken met oppositiepartijen teneinde een meerderheid te vormen in het parlement om de abortuswet aan te kunnen nemen) zal resulteren in een terugtrekking van de CD&V uit de regering.

Het is te vermelden waard dat verschillende vooraanstaande personen binnen de MR reeds hebben aangegeven tegen het wetsvoorstel te stemmen. Michel de Maegd bijvoorbeeld, nota bene één van de oorspronkelijke ondertekenaars van het wetsvoorstel, heeft zijn kar volledig gedraaid en zal tegen het voorstel stemmen. Ook MR-minister voor Energie Marie-Christine Marghem meldde dat ze intern partijleden probeert te overtuigen om tegen het wetsvoorstel te stemmen, ééns dit aan de orde is.

Abortus als sacrament

De indienende partijen zien abortus als hun paradepaardje, een beetje als een sacrament. Indien abortus een mensenrecht wordt, dan is de limiet van 18 weken bovendien onzin. We moeten deze cultuur des doods stoppen vooraleer we in dezelfde situatie als de VS belanden, waar abortussen voor ongeacht welke redenen kunnen gebeuren tot aan de geboorte.

Tussendoor wens ik toch nog aan te halen dat uit het voorgaande nog maar eens blijkt dat ‘progressieven’ helemaal geen vooruitgang wensen. In feite zou men kunnen zeggen dat het net groeperingen die doorgaans als “conservatief” worden bestempelt degene zijn die werkelijk ‘vooruitgang’ willen bereiken. Progressieven willen geen vooruitgang, progressieven willen verandering. Met de veranderingen die zij hier voorstellen laten ze personen in nood in de steek. Dit kunnen ze echter niet zien omdat ze met hun vermeende moral high ground zo hoog zijn weggestegen dat elk zicht op de realiteit troebel wordt.

Een Cultuur van het Leven

Wij zijn als verdedigers van het menselijk leven verplicht om actie te ondernemen. Zelfs al wordt deze wet onder zijn huidige vorm gestemd, dan moeten wij ons nog steeds blijvend inzetten om een tegenreactie te bieden. De beste manier om dit te doen is door de werkelijke promotie van een Cultuur van het Leven. Ofwel door onze actieve inzet, of door middel van financiële steun, kunnen we ervoor zorgen dat er initiatieven komen opdat vrouwen in nood werkelijk geholpen worden. Uit praktijkervaring blijkt zeer sterk dat vrouwen die de wanhoop nabij zijn en die echte vrijheid wordt geboden door hen alle opties te bieden, steeds voor het Leven kiezen. We kunnen ons organiseren opdat de betrokken meisjes en vrouwen met deze hulp in aanraking komen, we kunnen ervoor zorgen dat deze organisatie beter bekend worden (Souffle de Vie, Jongeren Info Life, Centre familial Saint-Géry).

Maar nu is het vooral belangrijk om zich tegen dit wetsvoorstel te verzetten. Tot de datum van stemming is er nog steeds tijd. Met de Mars voor het Leven hebben we een actie opgezet om ons in een korte handgeschreven brief te richten tot individuele parlementsleden. U kan meedoen door een mail te sturen naar info@marchforlife.be. Wij sturen u vervolgens meer informatie en hulp over hoe u dit best aanpakt. Het verzet tegen dit wetsvoorstel stijgt; samen kunnen we er wel degelijk voor zorgen dat dit wetsvoorstel uiteindelijk niet wordt aangenomen, en dat er na verloop van tijd zelfs opnieuw sprake kan zijn van een echte Cultuur van het Leven.

Wouter
Voorzitter